Pu Gen Khai leh Pi Ngul Khua Hau-te sungpan piang unau nih lakpan anauzaw hi. July 17, 1917 kum in Saizang khua-ah suak hi. Saizang ukpi Pu Thawng Za Khup leh Pi Tel Za Kai-te tanu upen Nu Mang Do Cing tawh 1955 kum in kiteeng in tapa khat leh tanu li nei uh hi.
Tedim leh Falam Anglo Vernacular High School-te ah sangkah in Tan IX ciang ong hi. Second World War sung Japante hong uk laitakin Tedim-ah Police Officer seem hi. Galven ciangin galkap sungah lut hi. 1949 kum in Captain ngah in 1955 kum ciang Major in za khang hi.
Galkap asep sungin ... pah tawina nihvei ngah hi. 1959 kum in Major za tawh pension la in Saizang khua-ah teeng hi. 1966 kum ciang Trade Coporation ah Asst. Manager tawh lut kik in Tedim ah seem hi. 1980 kum in ngeina sungpankikhel in E.B.C Pawlpi ah ki-ap hi. 2000 kum in Saizang khuapi pan hong nusia hi.
Pa Awn Langh leh Pi Hau Cing-te sungpan piang tapa nga leh tanu nih lakpan alina hi. 1932 kum in Saizang khua-ah suak hi. Nu Tuang Khan Man tawh 1963 kum in kiteeng in tanu kha nei uh hi.
S.P.S Saizang leh S.H.S Tedim-ah sangkah hi. 1949 kum in galkap tum hi. 4th Chin Battalion, Lashio-ah Sgt Clerk seem hi. 1958 kum in galkap Officers’ Training School(21) Course kah hi.
27th Regiment, Danubyu leh Maubin khuate-ah Second Lieutenant, Lieutenant, Captian angah dong seem hi. 1972 kum in Major za ngahto a, 56th Regiment, Myingyan-ah piang in, Company Second-in-Command seem hi.
1973 kum, March kha in gal mai-ah gam leh lei adingin anuntakna pia hi.
Saizang khuapi a teeng Pu Gen Vum leh Pi Zel Don-te sungpan July 7, 1933 ni-in suak hi. Pu Thuam Cin Pau leh Pi Nok Lian Vung-te tanu upen Nu Cing Lian Dim tawh Jan 5, 1968 ni-in kiteeng uh a, tanu khat leh tapa nih nei uh hi.
Tedim S.H.S-ah manglai Tan(7) asim laitak 1954 kum in galkap tum hi. 1959 ciangin galkapbu ngah hi. Galkap sungah asephun sungin galhang in thaulawng 125 le gal luangtampi ngah hi. Kawlpi Trade Department lam-ah lai-atpi asep laitak April 21, 1992 ni-in ciluangna tawh a it azi ata-te hong paisan hi.
Saizang khuapi a teeng Pu Neng Vum leh Pi Nok Za Ciin-te sungpan Dec 12, 1931 ni-in suak hi. Pu Thang Kho Zam leh Pi Luh Niangh-te tanu Nu Ning Za Thang tawh Feb 1958 ni-in kiteeng uh a, tapa nga leh tanu thum nei uh hi.
Khanglui bangkua ngeina sungpan khangkhia ahih manin lai deih masapawl, sangkah masapawl ahi hi. Tan(9) kah laitak June 6, 1949 ni-in 4th Chin Rifles kihong thak ding akicih ciang Bu suak ding tum in galkap tumsan hi. Galkap sung atun ciangin thumvei vilvel(1951, 1956, 1959) Busuah nading laivuan ong napi’n atungsiah CO-te khaktan nateng tawh ngah thei mahmah lo hi. Ali veina 1964 kum ciangin laivuan ong a, OTS kah hi. Nov 6, 1965 ni-in 2nd Lieutenent, Nov 6, 1967 ni-in Lieutenent, June 21, 1973 ni-in Captian, March 8, 1986 ni-in Major dong in seem toto hi. Dec 26, 1989 ni kum(57) aphak ciangin mindaina, paubanna om lo leh cidamtak in galkap sungpan tawlnga(pension) hi.
Galkap pan atawp ciangin neulim a khua-ah tam om ngei lo ahih manin, ‘Saizang khua ka om ciim nai keng’ ci-in Saizang khua-ah teengto hi. 1994 pan 1996 dong Saizang khuapi Hausa seem hi. Asep sungin Menzi Pu Tual Khaw Mang, Vuandok Pa Suang Khan Thang-te makaihna tawh Tedim-Saizang mawtaw lampi thak kizik zo hi. Saizang khuapi ading UNDP pan 25 KVZ meiset khat zong kingah thei hi. Tangpi tangta tha tawh Saizang khuapi sung, Tuiphum Biakinn pan Singzang, Buzung dong mawtaw paitheih nading kizik zo hi.
Saizang khuapi Hausa aseplaitak Dec 17, 1996 ni-in hong nusia hi.
Pu Awn Za Kham leh Pi Ning Za Cing-te sungpan in July 20, 1951(Friday) ni-in Saizang khua-ah suak hi. Suahpih unau 10 sungpan asagihna hi. April 29, 1984 ni-in Saizang khua a teeng Pu Vung Za Kham leh Pi Dim Za Go-te tanu upen Lia Thuam Za Ciin tawh kiteeng a, tanu 3 nei uh hi.
SPS, Saizang-ah tan 4 dong kah in, tan 5 pan tan 10 dong SHS, Tedim ah kah a, 1970 kum in tan 10(Matric) ong hi. July 21, 1970 ni-in Medical Corps Center(Mingaladon) Zato galkap sungah paltan lut hi. Galkapsep kawm in Rangoon Worker College-ah Eco tawh kumkhatna kah hi.
Jan 21, 1973 ni-in Sgt Clerk ngah a, No 35th Infantry Burma Regiment, Tayawaddy ah piang hi. 1982 kum in OTS, (65) Course kah hi. May 27, 1983 ni-in 2nd Lieutenant, May 27, 1984 ni-in Lieutenant, June 25, 1987 ni-in Captian, September 1, 1993 ni-in Major dongin abanban in za khanna ngah hi. Oct 1, 1988 pan July 30, 1991 dong Matupi Township LORC-ah Chairman seem hi. June 4, 1998 ni-in minsiatna, buaina omlo in, cidam takpi tawlnga(pension) a, tuni Yangon ah azi ata tawh teeng hi.
Galkap sung pan atawp khit ciangin pawlpi sungah ahih theih zah in kihel a, Yangon Chin Catholic Fellowship(YCCF)ah zong lutangpi seem hi. Tua ban-ah Yangon pan akihawm khia MUANDING Laitai pan in zong khua leh tui ading deihsakna tawh thu(article) tampi hong gelh thei zel hi.
Saizang khua Pu Awn Hen leh Pi Hong Dim-te sungpan March 17, 1916 ni-in suak hi. Saizang khua ateeng Pu Gen Suang leh Pi Goih Lian-te tanu Pi Niang Za Lang tawh kiteeng a, tapa thum leh tanu thum nei uh hi.
Aug 10, 1936 ni-in galkap tum hi. Galkap tumma in tan 6 ong hi. Nov 3, 1941 ni-in Sergeant ngah hi. Dec 6, 1946 ni-in 2nd Lieutenant, June 6, 1947 ni-in Lieutenant in za khang toto hi. April 19, 1948 ni-in Captian ngah hi. Asep sung in British Troop Junior Leader Course, Burma Army Training Cnter ah Junior Officer Course-te sin a, galhang mahmah khat in zong minthang hi. Minphatna medal zong tampi ngah hi.
Galkap sung pan atawlngak khit ciang 1966 kum pan 1972 jum dong kum(6) vilvel Saizang khuapi Hausa seem hi. Topa Pasian in Feb 1, 1992 ni-in anuntakna hong lakiksak hi.
Pu Phung Tual leh Pi Ngai Sial Kiim-te sungpan March 10, 1928 ni-in Tedim-ah suak hi. Pi Niang Do Cing tawh May 17, 1956 ni-in kiteeng uh a, tanu nga leh tapa nga nei uh hi.
1942-43 kum in Chin Levis ah volunteers seem hi. 1945-59 sung SHS Tedim-ah sangnaupang makai in om hi. Bawllung suih, asaukan, asangkan, kidemnate-ah gualzo den hi.
1949 kum in Kalaymyo-ah galkap tum hi. 1950-52 in Mandalay, Pakokku-te ah Sgt Clerk seem hi. 1953-57 in Lashio, Mandalay, 1958-62 in Tavoy, Kyauktalone, Papun, Hmawbi, Myitkyina khua-te ah R.Q.M.S seem hi. 7th Burma Regiment, Kalaw-ah R.S.M seem hi. 1981 kum in long service tawh commission suak in Captian dong za khang hi. Township Organizing Committee(B.S.P.P), Tonzang-ah Chairman (1982-88)seem hi. Tonzang Township, Chairman asep sungin Tonzang, Tuitum, Salzang, Phuntong khuate-ah tui tungsak hi.<
Pu Ling Lian Nang leh Pi Ngak Zo-te sungpan in March 1, 1949 ni-in Saizang khua-ah suak a, suahpih unau nga sungah aupen hi. Nu Ngai Khen Lang tawh kiteng a, tapal nih leh tanumei khat nei uh hi.
1970 in galkap tum hi. 1979 kum a (62) veina OTS Course kah in, 1982 kum in 2nd Lieutenant ngah hi. 1983 kum in Lieutenant ngah a, 1986 kum in Captain za ngah hi.
June 2, 1989 ni-in a it azi leh atate nusia in gam leh lei ading anutakna pia hi.
Pu Theu Za Thang leh Pi Huai Za Ning-te sungpan in Saizang khua-ah suak hi. S.P.S Saizang-ah tan 4 dong sin hi. SHS, Tedim-ah tan 10 dong sin hi.
1971 kum pawl in galkap tum hi. 1979 kum in a(62) veina OTS Course kah hi. 1982 kum in 2nd Lieutenant ngah hi. 1983 kum in Lieutenant ngah hi. 1986 kum in Captian ngah a, Captain angah zawh asawt lo in, Feb 20 ni-in gam leh lei ading anuntakna pia hi.
Pu Pum Za Nang leh Pi Cing Zen Thang-te sungpan in Saizang khua-ah suak hi. Pa Thawng Do Lian leh Nu Zo Khua Man-te tanu Ning Lam Vung tawh kiteeng hi.
B.E.M.S, Saizang ah tan 8 dong kah hi. Tan 10 akah khit ciangin galkap tum hi. Galkap asepkawm in tan 10 ong hi. Galkap asep kawm mah in sangkah zom a, B.A ngah hi.
Pu Theu Za Thang leh Pi Huai Za Niang-te sungpan in September 2, 1962 ni-in Saizang khua-ah suak hi. Suahpih unau 7 sungpan in atumpen hi. 2003 March kha in Nu Ngul Go Man tawh kiteng uh hi.
1969 pan 1978 dong S.M.S, School-ah pilnasim a, tan 8 ong hi. 1978 pan 1981 dong S.H.S, Tedim ah tan 10 ciang sin hi. 1982 kum in No(1), S.H.S, Thanlyan pan tan 10 zo hi. Apa dawisa hi a, khanglui ngeina sungpan inkhang khia a, 1978 kum a kipan Tapidaw(Tuiphum) tangsuah hi. 1983 Nov kha in Lashio khua, Chin Baptist Church-ah tui kiphum hi.
May 14, 1982 ni-in galkap tum hi. Galkap asepkawm in sangkah zom a, 1988 kum in B.A ngah hi. Oct 21, 1989 ni-in Sergeant, June 21, 1989 ni-in C.S.M abanban in ngah toto hi. August 3, 1993 ni panin Bathoo-ah OTS kah hi. June 11, 1993 2nd Lieutenant, June 11, 1996 ni-in Lieutenant, June 11, 1997 ni-in Captian in za khang toto hi.
2007 kum in galkap pan civil service lam kikhin a, Myanmar Post and Telecomunication Department, Chin State, Hakha-ah Assistance Manager seem thei pah hi. 2009, Dec ciangin Shan State, Lashio ah nasepna kituah hi.